Θα κάνω εξωσωματικη. Τι να ρωτήσω τον γιατρό; Τι να ρωτήσω τον εμβρυολόγο;
Γράφουν οι
Χρήστος Παππάς MD, PhD, MSc, Μαιευτήρας Γυναικολόγος εξειδικευμένος στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή FIVI Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Ελένη Μπουσιάκη M.Med.Sci. (with Hon) Senior Κλινικός Εμβρυολόγος – Μοριακός Βιολόγος, Υπεύθυνη Ποιότητας, FIVI Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Πόιος είναι ο ρόλος του γυναικολόγου που εξειδικεύεται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή;
Χ.Π. Ο ρόλος του είναι η ενδελεχής διερεύνηση, η φροντίδα και η σωστή αντιμετώπιση του υπογόνιμου ζευγαριού. Η εξατομικευμένη προσέγγιση συμβάλει στην ταχύτερη διάγνωση και σε συνδυασμό με την κατάλληλη θεραπεία αυξάνεται η πιθανότητα επιτυχίας.
Ποιος είναι ο ρόλος του εμβρυολόγου στην εξωσωματική γονιμοποίηση;
Ε.Μ. Ο εμβρυολόγος συνεργάζεται με τον γυναικολόγο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η συμμετοχή του στην θεραπεία των υπογόνιμων ζευγαριών είναι σημαντική με την αξιολόγηση των ωαρίων, την επεξεργασία σπέρματος, την γονιμοποίηση, την κρυοσυντήρηση γαμετών και εμβρύων και την βιοψία των εμβρύων.
Πότε θα πρέπει ένα ζευγάρι να απευθυνθεί σε ειδικό αναπαραγωγικής υγείας;
Χ.Π. Ένα ζευγάρι που προσπαθεί συστηματικά για επίτευξη εγκυμοσύνης για έναν τουλάχιστον χρόνο και δεν τα καταφέρνει θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν ειδικό.
Ποιες είναι οι αιτίες υπογονιμότητας;
Χ.Π. Ο γυναικείος παράγοντας (διαταραχές ωορρηξίας, σαλπιγγικός παράγοντας, ανατομικές διαμαρτίες, ενδομητρίωση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ηλικία), ο ανδρικός παράγοντας ( Διαταραχές στις παραμέτρους τους σπέρματος, αδυναμία παραγωγής σπέρματος, στυτική δυσλειτουργία), μικτός παράγοντας (αφορά και τους δύο) και η ανεξήγητη υπογονιμότητα είναι οι πιο συχνές αιτίες υπογονιμότητας.
Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι μόνο η εξωσωματική γονιμοποίηση;
Χ.Π. Ανάλογα με την αιτία υπογονιμότητας επιλέγουμε και την κατάλληλη θεραπεία, Στην ανεξήγητη υπογονιμότητα απλούστερες θεραπείες όπως η παρακολούθηση της ωορρηξίας και η σπερματέγχυση πολλές φορές δίνουν την λύση. Σε σοβαρότερες αιτίες υπογονιμότητας η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Ποια είναι τα στάδια της εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Χ.Π. Αρχικά γίνεται η διέγερση των ωοθηκών με φάρμακα για παραγωγή περισσότερων ωαρίων. Τα σύγχρονα πρωτόκολλα απαιτούν την λήψη φαρμάκων μόλις για 8-10 μέρες. Ακολουθεί η ωοληψία και η γονιμοποίηση και ανάλογα με το πλάνο θεραπείας η εμβρυομεταφορά ή κρυοσυντηρηση των εμβρύων.
Είναι ασφαλή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην εξωσωματική γονιμοποίηση;
Χ.Π. Τα σύγχρονα πρωτόκολλα και φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι απολύτως ασφαλή αφού ληφθεί ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και επιλεχθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Πόσες μέρες διαρκεί η καλλιέργεια των εμβρύων στο εργαστήριο;
Ε.Μ. Η καλλιέργεια των εμβρύων στο εργαστήριο συνήθως διαρκεί 3 έως 5 ημέρες. Τα έμβρυα της 3ης μέρας βρίσκονται στο στάδιο της αυλάκωσης και ιδανικά έχουν 8 κύτταρα ενώ την 5η μέρα της ανάπτυξης τα δυνατά έμβρυα σχηματίζουν βλαστοκύστεις και αποτελούνται από 60-100 κύτταρα. Η καλλιέργεια βλαστοκύστεων και το ποσοστό σχηματισμού τους είναι ένας δείκτης ποιότητας του εμβρυολογικού εργαστηρίου .
Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής εμβρύων προς εμβρυομεταφορά;
Ε.Μ. Η επιλογή εμβρύων για εμβρυομεταφορά βασίζεται σε διάφορα κριτήρια, με σκοπό να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας της εγκυμοσύνης. Τα κυριότερα κριτήρια περιλαμβάνουν την ποιότητα των εμβρύων αξιολογώντας την ανάπτυξή τους. Τα τελευταία χρόνια επιλέγουμε συνήθως την μεταφορά μίας ή περισσότερων βλαστοκύστεων, δηλαδή έμβρυα τα οποία έχουν καταφέρει να αναπτυχθούν έως και την πέμπτη μέρα στο εργαστήριο. Άλλα κριτήρια επιλογής είναι το ιστορικό υπογονιμότητας και το εάν τα έμβρυα έχουν υποβληθεί σε προφυτευτική διάγνωση.
Για ποια ζευγάρια συστήνετε προεμφυτευτικό έλεγχο;
Χ.Π.Η προεμφυτευτική διάγνωση (PGD) είναι μια διαδικασία που επιτρέπει την ανάλυση εμβρύων πριν την εμβρυομεταφορά για να εντοπιστούν γενετικές ανωμαλίες ή κληρονομικές ασθένειες. Νεότερα ευγάρια με πολλαπλές αποτυχημένες προσπάθειες ή αποβολές, γυναίκες άνω των 40 ετών και ζευγάρια φορείς κληρονομικών ασθενειών όπως η μεσογειακή αναιμία ή η κυστική ίνωση έχουν την επιλογή να εξεταστούν τα έμβρυα με αυτή την μέθοδο με σκοπό την χρήση μόνο των υγιών.
Πότε είναι η ιδανική ηλικία για διατήρηση γονιμότητας;
Χ.Π.Οι γυναίκες θα πρέπει να σκεφτούν τη συντήρηση γονιμότητας ιδανικά μέχρι την ηλικία 35 ετών. Αυτό συμβαίνει γιατί μετά από αυτή την ηλικία μειώνεται η ποσότητα καθώς και η ποιότητα των ωαρίων. Αν μια γυναίκα αναγκαστεί να καθυστερήσει τη μητρότητα λόγω ιατρικών λόγων ή το αποφασίσει λόγω επαγγελματικών ή προσωπικών συγκυριών η συντήρηση γονιμότητας είναι μια επιλογή. Η θεραπεία είναι ασφαλής και η κρυοσυντήρησης δεν επιβαρύνει καθόλου την ποιότητα των ωαρίων.
Πότε είναι καλύτερο να γίνεται η εμβρυομεταφορά, σε φρέσκο ή κατεψυγμένο κύκλο;
Χ.Π. Η εμβρυομεταφορά μπορεί να γίνει είτε στον ίδιο κύκλο της διέγερσης (φρέσκος κύκλος) είτε σε κατεψυγμένο κύκλο.
Σε φρέσκο κύκλο μπορούμε άμεσα να χρησιμοποιήσουμε τα έμβρυα που προκύπτουν μετά την ωοληψία και την γονιμοποίηση αλλά αποφεύγουμε να το κάνουμε σε γυναίκες με πιθανή υπερδιέγερση ωοθηκών ή σε γυναίκες των οποίων το ενδομήτριο δεν έχει τις κατάλληλες προυποθέσεις.
Η εμβρυομεταφορά κρυοσυντηρημένων εμβρύων είναι πολύ διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια γιατί μας δίνει την δυνατότητα να μεταφέρουμε τα έμβρυα σε πιο ιδανικές συνθήκες σε κύκλους που ασχολούμαστε μόνο με την προετοιμασία ενδομητρίου και γιατί η σύγχρονη μέθοδος κρυοσυντήρησης που χρησιμοποιούμε δεν επηρεάζει την ποιότητα των εμβρύων.
Πως γίνεται στο εργαστήριο η κρυοσυντήρηση ωαρίων και εμβρύων;
Ε.Μ Η μέθοδος που κρυοσυντηρούνται τα ωάρια και τα έμβρυα ονομάζεται υαλοποίηση είναι ιδιαίτερα ασφαλής, πετυχημένη και προσφέρει υψηλά ποσοστά επιβίωσης. Οι εμβρυολόγοι αξιολογούν τα ωάρια ως προς την ωριμότητά τους και τα έμβρυα ως προς την ποιότητά τους, τα κρυοσυντηρούν στο εργαστήριο και τα διατηρούν σε δοχεία υγρού αζώτου στους -196οC .
Σε ποια βήματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης συνεργάζονται οι γυναικολόγοι με τους εμβρυολόγους;
Ε.Μ.Οι εμβρυολόγοι και οι γυναικολόγοι συνεργάζονται στενά σε όλες τις φάσεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης όπως η ωοληψία και η εμβρυομεταφορά. Βάσει του ιατρικού και εμβρυολογικού ιστορικού παίρνουν αποφάσεις για το πλάνο θεραπείας και συμβουλεύουν τα ζευγάρια με σκοπό την βέλτιστη φροντίδα και πιθανότητα επιτυχίας.
Πως θα πρέπει ένα ζευγάρι να επιλέγει ιατρό και κέντρο εξωσωματικής γονιμοποιήσης;
Χ.Π.Το ζευγάρι θα πρέπει να συμβουλεύεται γυναικολόγους με αποδεδειγμένη εμπειρία και εξειδίκευση στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να αισθάνεται άνετα με τον θεράποντα ιατρό ώστε να μπορούν να συζητούν τα θέματα που τους απασχολούν και να αποφασίζουν το πλάνο θεραπείας που τους ταιριάζει.
Ε.Μ.Η καρδιά ενός κέντρου εξωσωματικής είναι το εργαστήριο εμβρυολογίας. Η σύγχρονη τεχνολογία και οι πιστοποιημένοι εμβρυολόγοι παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην επιτυχία των τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Στο κέντρο εξωσωματικής FIVI στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, διαθέτουμε ένα από τα πιο σύγχρονα εργαστήρια, μία εξειδικευμένη ομάδα εμβρυολόγων με τεράστια εμπειρία με αποτέλεσμα τα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Στόχος μας είναι να είμαστε δίπλα σας και να σα φροντίσουμε σε κάθε βήμα της θεραπείας σας.
https://fivi.gr/
https://www.christospappas.gr/el