Η κολποσκόπηση είναι μια ειδική εξέταση, ανώδυνη και αναίμακτη, που γίνεται στο ιατρείο και δίνει τη δυνατότητα στον γιατρό να εξετάσει με λεπτομέρεια τον τράχηλο μέσω ενός ειδικού οργάνου, του κολποσκοπίου.
Το κολποσκόπιο είναι ειδικά σχεδιασμένο και εφοδιασμένο με μεγεθυντικούς φακούς υψηλής ευκρίνειας (μοιάζει με ‘κιάλια’) και μια δέσμη φωτός. Έχει την ικανότητα να μεγεθύνει, και μ’ αυτόν τον τρόπο ο γιατρός μπορεί να εξετάσει λεπτομερώς τα εξωτερικά γεννητικά όργανα, τον κόλπο και τον τράχηλο (το κολποσκόπιο δεν τοποθετείται μέσα στον κόλπο αλλά σε απόσταση απ’ αυτόν). Έτσι αναγνωρίζονται οι παθολογικές περιοχές εφ’ όσον υπάρχουν, και αποφασίζεται εάν θα γίνει λήψη βιοψιών ή θα ακολουθηθεί θεραπεία. Κολποσκοπικά εξετάζονται όλες οι γυναίκες των οποίων το test pap είναι παθολογικό.
Πώς να προετοιμαστείτε για την κολποσκόπηση ?
Πρέπει να αναφερθεί ξανά ότι η κολποσκόπηση είναι μία ανώδυνη εξέταση που διαρκεί συνήθως λίγα λεπτά της ώρας. Γίνεται (όπως και η λήψη του test pap) την εβδομάδα αμέσως μετά την περίοδο ή την εβδομάδα πριν έρθει η περίοδος της γυναίκας. Θα πρέπει να αποφεύγεται κατά το μέσον του κύκλου (ωοθυλακιορηξία) λόγω της αυξημένης έκκρισης βλέννης από τον τράχηλο, η οποία συχνά δυσχεραίνει την εξέταση. Θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση tampon ή λήψη κολπικής φαρμακευτικής αγωγής τις τελευταίες 24-48 ώρες πριν την εξέταση. Επίσης να αποφεύγονται οι σεξουαλικές επαφές (κολπικές) για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Πώς γίνεται η κολποσκόπηση ?
Η γυναίκα κάθεται σε γυναικολογική θέση (όπως και στη λήψη του test pap). Τοποθετείται ο κολποδιαστολέας στον κόλπο και με επιδέξιους χειρισμούς από το γιατρό αποκαλύπτεται ο τράχηλος . Στη συνέχεια με βαμβάκι προσαρμοσμένο σε ένα στειλεό, εφαρμόζεται ειδικό υγρό (οξεικό οξύ ή διάλυμα lugol) επάνω στον τράχηλο και αφήνεται να απορροφηθεί. Η δράση του οξικού οξέος αρχίζει μετά από λίγα δευτερόλεπτα έως και δύο λεπτά. Αυτό που κάνει είναι η συγκέντρωση της πρωτεΐνης των παθολογικών κυττάρων του τραχήλου (τα παθολογικά κύτταρα είναι πλουσιότερα σε πρωτείνη) με αποτέλεσμα αυτά να παίρνουν μία χαρακτηριστική άσπρη χρώση (λευκάζων επιθήλιο). Αυτό σε συνδυασμό και με κάποια άλλα χαρακτηριστικά ευρήματα (μωσαικισμό, διάστοιξη, άτυπα αγγεία) αξιολογούνται από τον γιατρό ο οποίος θα αποφασίσει εάν θα προχωρήσει σε λήψη βιοψιών (γίνεται επί τόπου χωρίς αναισθησία) ή θα ακολουθήσει συντηρητική αγωγή. Οι παθολογικές περιοχές του τραχήλου ονομάζονται δυσπλασίες και διακρίνονται σε χαμηλού και σοβαρού βαθμού. Οι περισσότερες χαμηλού βαθμού δυσπλασίες υποχωρούν από μόνες τους σε διάστημα 6 μηνών με ένα χρόνο. Οι σοβαρού βαθμού δυσπλασίες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται επεμβατικά.
Τι είναι δυσπλασία τραχήλου ?
Οι παθολογικές περιοχές στον τράχηλο της μήτρας χαρακτηρίζονται ως δυσπλασίες. Διακρίνονται ανάλογα με τη σοβαρότητα της βλάβης σε χαμηλού και σοβαρού βαθμού.
Πότε γίνεται λήψη βιοψιών από τον τράχηλο ?
Όταν ο γιατρός διακρίνει κάποια βλάβη (δυσπλασία) στον τράχηλο είναι πιθανόν να προχωρήσει σε λήψη βιοψιών. Οι βιοψίες λαμβάνονται από τα σημεία εκείνα που παρουσιάζουν τις σοβαρότερες αλλοιώσεις, μπαίνουν σε ξεχωριστά φιαλίδια που περιέχουν φορμόλη και αποστέλονται σε παθολογοανατομικό εργαστήριο για να διαγνωσθεί και να τεκμηριωθεί η σοβαρότητα της βλάβης και ταυτόχρονα να αποφασιστεί η κατάλληλη θεραπεία.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και οι επιπλοκές της κολποσκόπησης ?
Δεν υπάρχουν επιπλοκές που να σχετίζονται με την κολποσκοπική εξέταση.
Οι επιπλοκές που σχετίζονται με τη λήψη βιοψιών είναι σπάνιες. Η αιμορραγία είναι μία απ’ αυτές. Η γυναίκα θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον θεράποντα γιατρό της όταν το αίμα είναι πολύ περισσότερο απ ότι στην περίοδό της ή εάν γεμίζει μία σερβιέτα σε διάστημα μίας ώρας. Άλλες επίσης σπάνιες επιπλοκές είναι έντονος κοιλιακός πόνος, πυρετός και φλεγμονή.
Τι γίνεται μετά την κολποσκόπηση ?
Ο γιατρός θα πρέπει να ενημερώσει αναλυτικά την ασθενή για τα ευρήματα κατά την εξέταση. Εάν γίνει λήψη βιοψιών η γυναίκα πρέπει να ενημερωθεί ότι θα έχει έκκριση καφεοειδών υγρών και ίσως και ελάχιστου αίματος από τον κόλπο για διάστημα 2-3 ημερών και να αποφύγει σεξουαλικές επαφές και χρήση tampon για τις επόμενες 2 εβδομάδες. Τέλος, θα πρέπει να επιστρέψει στο γιατρό με την λήψη των αποτελεσμάτων για να συζητηθεί ο τρόπος αντιμετώπισης.
